نرم‌افزارهاي نت نويسي
گروهي از برنامه‌هاي کامپيوتري مخصوص توليد موسيقي در خانواده نرم‌افزارهاي Notation جاي مي‌گيرند. اين برنامه‌ها اساسا بر مبناي منطق MIDI کار مي‌کنند و مي‌توانند فايل‌هايي با فرمت MIDI بخوانند، بنويسند و يا صداي آنها را پخش کنند. اگر يک پروژه آهنگسازي جدي در دست داريد و يا در اين رشته به کار و تحصيل مشغول هستيد، آشنايي با حداقل يک نرم‌افزار از اين خانواده جزو ملزومات کار شما خواهد بود. در ايران نرم‌افزار قديمي Encore براي خيلي از دانشجويان و علاقه‌مندان موسيقي شناخته شده است. اما متاسفانه خط توليد اين برنامه پيش از فرارسيدن سال 2000 بسته شد و پس از نسخه 4 آن ديگر هيچ نسخه جديدي به بازار نيامد. طي پنج سال گذشته نرم‌افزارهاي اين عرصه دچار تحول و تغييرات بسياري شدند، به طوري که اينکه با داشتن نرم‌افزارهايي همچون سيبليوس يا Finale به جرات مي‌توان گفت هيچ حالت خاصي در نت نويسي و اجراي موسيقي از روي نت وجود ندارد که اين برنامه‌ها قادر به ايجاد آن نباشند. جالب است که بدانيد بيش از 90 درصد آثار موسيقي در دنيا که طي سالهاي اخير به صورت کتاب و پارتيتور در کتاب‌فروشي‌ها عرضه شده‌اند توسط همين دو نرم‌افزار تاليف شده و به چاپ رسيده‌اند.
سيبليوس چه کاري بلد است؟
سيبليوس يک استاد برجسته موسيقي بود! بله سيبليوس نام يک آهنگساز مشهور فنلاندي است که آثار او در حوزه موسيقي کلاسيک براي دوستداران اين موسيقي در سراسر دنيا شناخته شده است. بنابراين مي توانيد حدس بزنيد که سيبليوس خيلي کارها بلد بود و هست! گذشته از شوخي، انصافا اين نام برازنده چنين نرم‌افزاري هست. به کمک اين برنامه مي‌توانيد تمام مراحل تاليف و اجراي ديجيتالي يک قطعه را از ابتدا تا به انتها طي کنيد و به اتمام برسانيد.
«» نت نويسي: اين مهمترين وظيفه‌اي است که از چنين نرم‌افزاري انتظار مي‌رود درست انجامش دهد. شما مي‌توانيد به کمک ابزارهاي گنجانده شده در اين برنامه نت‌نويسي تميز و خوبي داشته باشيد. همه علائم موسيقي در اختيار شما قرار دارد. شکل (1) نمايي از قطعه <روياي عشق> براي پيانو، يک اثر مشهور کلاسيک از فرانس ليست را نشان مي‌دهد. کار نت نويسي را به سادگي مي‌توانيد از طريق انتخاب علائم و نت‌ها از پنجره Keypad و کليک ماوس روي خطوط حامل انجام دهيد.
تنها كاربران عضو مي توانند لينك ها را مشاهده كنند.
• نت‌نويسي از راه نواختن صفحه کليد:
علاوه بر استفاده از ماوس، راه ديگري نيز براي نت‌نويسي در سيبليوس وجود دارد. کافي است ورودي MIDI کارت صوتي کامپيوتر خود را به يک صفحه کليد سازگار با MIDI مانند يک ارگ الکترونيکي وصل کنيد. براي اين کار به کابل مخصوص MIDI نياز داريد که آن را مي‌توانيد به آساني از بازار کامپيوتر خريداري کنيد. پس از قراردادن صفحه کليد خود در وضعيت MIDI مي‌توانيد به منوي Play از سيبليوس مراجعه کنيد و گزينه Devices را انتخاب کنيد و در آنجا کنترل کنيد که ورودي MIDI قابل دريافت است. از اين پس مي‌توانيد روي صفحه کليد ارگ خود بنوازيد و همزمان سيبليوس نت آن را هم بنويسد و هم برايتان پخش کند!
• نت نويسي از راه اسکن کردن:
يکي از روش‌هاي جالب و سودمندي که سيبليوس در اختيارتان مي‌گذارد، اسکن کردن نت‌هاي چاپ شده است. سيبليوس مکانيزمي شبيه فناوري OCR براي خواندن متن دارد. در اينجا نت‌ها هستند که خوانده مي‌شوند و نه متن. به اين ترتيب مي‌توانيد پارتيتورها و آثار چاپي که هم‌اکنون در آرشيو خود داريد را به نت‌هاي قابل شنيدن تبديل کنيد و آنها را از نزديک لمس کنيد. اين کار براي مقاصد آموزشي در هنرستان‌ها و دانشکده‌هاي موسيقي نيز مفيد است. عمليات اسکن کردن نت چاپي و تبديل آن به MIDI توسط يک برنامه جانبي به نام PhotoScore انجام مي‌شود(شکل 2) که نسخه Lite (نسخه ابتدايي) آن به صورت مجاني همراه سيبليوس عرضه مي‌شود و از داخل پنجره سيبليوس به آساني و از طريق فشردن يک دکمه قابل اجرا است.
تنها كاربران عضو مي توانند لينك ها را مشاهده كنند.
• اجراي قطعه:
سيبليوس امکانات زيادي براي اجرا و پخش يک قطعه در اختيارتان قرار مي‌دهد. البته کيفيت خروجي بستگي زيادي به قدرت سخت‌افزار کامپيوتر شما، خصوصا امکانات کارت صوتي آن دارد. اگر مي‌خواهيد بهترين خروجي را از سيبليوس بگيريد، حتما کنترل کنيد که کارت صوتي شما از فناوري ASIO پشتيباني مي‌کند. سيبليوس علاوه بر امکان پخش قطعه با استفاده از سازهاي پيش‌فرض کارت صوتي شما، مي‌تواند صداي برخي از سازها را از طريق Player مخصوصي که از نسخه سوم به بعد همراه اين نرم‌افزار است بنوازد. اين ابزار KONTAKT Player نام دارد و يکي از نرم‌افزارهاي موفق ساخت شرکت Native Instruments است. يک نسخه مخصوص سيبليوس از KONTAKT همراه سيبليوس 3 و يا ورژن‌هاي بعدي آن است. شکل4 نمايي از اين ابزار را نشان مي دهد. شکل ظاهري آن شبيه صفحه کليد پيانو است. برنامه KONTAKT در واقع نرم‌افزاري از خانواده Sampler ها است. به کمک اين نرم‌افزارها مي‌توانيد صداي آلات موسيقي را ديجيتايز کنيد و سپس هنگام اجراي قطعات MIDI از آنها استفاده کنيد. به اين ترتيب کيفيت صدايي که کامپيوتر توليد مي‌کند به صداي سازهاي واقعي بسيار نزديک خواهد بود. کنتاکت همراه مجموعه‌اي از اصوات آلات موسيقي متداول عرضه مي‌شود و کيفيت صداهاي موجود در نسخه مخصوص سيبليوس در حد متوسط است که براي اينکه بتوانيد امتحان کنيد قطعه شما هنگام اجرا چگونه شنيده خواهد شد کافي است. کيفيت‌هاي بالاتر و حرفه نيز از طريق خريدن Sample هاي با کيفيت‌تر و گرانقيمت امکان‌پذير است.
تنها كاربران عضو مي توانند لينك ها را مشاهده كنند.
• ضبط به صورت Wave :
يکي از قابليت‌هاي مهمي که احتمالا بسياري از شما منتظرش هستيد، تبديل MIDI به Wave و MP3 است. اگر کارت صوتي شما مجهز به فناوري ASIOباشد، سيبليوس اين قدرت را دارد که نت‌ها را به صوت تبديل کند و آنها را با فرمت Wave ذخيره کند. اين فايل Wave را بعدا مي‌توانيد توسط نرم‌افزارهاي ديگري همچون Adobe Audition به MP3 يا فرمت‌هاي صوتي ديگر تبديل کنيد. کار تبديل نت‌ها به Wave بسيار آسان است کافي است دکمه Save As Audio Track را که به شکل يک CD در نوار ابزار بالاي برنامه سيبليوس ديده مي‌شود کليک کنيد تا پنجره مربوطه باز شود. (شکل 5)
تنها كاربران عضو مي توانند لينك ها را مشاهده كنند.
• چاپ و تهيه خروجي:
نيازي به گفتن نيست که مهمترين و بهترين کاري که سيبليوس برايتان انجام مي‌دهد چاپ قطعه با بهترين کيفيت است. در عين حال مي‌توانيد از کل قطعه خود خروجي‌هايي با فرمت‌هاي گرافيکي همچون TIFF و BMP تهيه کنيد(شکل 6) که در کارهاي چاپي، نشر، ساختن برشور، صفحات وب و ديگر کارهاي هنري کاربرد دارد.
تنها كاربران عضو مي توانند لينك ها را مشاهده كنند.
• استخراج گروهي از نت‌ها:
سيبليوس کارهاي تخصصي متنوعي نيز در حوزه موسيقي انجام مي‌دهد که ارزش آنها را اهالي هنر موسيقي مي‌دانند.
به عنوان نمونه مي‌توان به ابزار استخراج نت‌ها اشاره کرد. شکل 7 نمايي از پنجره Extract Parts را نشان مي‌دهد که در حال استخراج نت‌هاي ساز بادي هورن از کل يک قطعه ارکستري مفصل است.
تنها كاربران عضو مي توانند لينك ها را مشاهده كنند.
شکل 9 ابزار ديگري را نشان مي‌دهد که مورد علاقه نوازندگان گيتار است و Chord Diagram نام دارد. نوازندگان گيتار به کمک اين علائم آکورد‌ها را خيلي راحت و سريع پيدا مي‌کنند.
تنها كاربران عضو مي توانند لينك ها را مشاهده كنند.
چگونه يک قطعه در Sibelius بنويسيم؟
1- ابتدا يک فايل جديد بازکنيد. سيبليوس از شما نوع قطعه (مثلا يک قطعه براي پيانو و يا يک پارتيتور مفصل ارکستري) را از شما سوال مي‌کند. زياد وسواس به خرج ندهيد. بعدا هر زمان که خواستيد مي‌توانيد با زدن کليد I پنجره Instruments را بازکنيد و به تعداد مورد نياز خطوط حامل را به قطعه اضافه کنيد.
2- وقتي که سازها و خطوط حامل مربوط به آنها را انتخاب کرديد مي‌توانيد سرکليد و گام قطعه را با استفاده از پنجره Key Signature تعيين کنيد. کافي است کليد K را فشار دهيد. سرکليد را انتخاب کنيد، OKرا بزنيد و نوک ماوس را روي يکي از خطوط حامل کليک کنيد. سيبليوس خودش کار جابجا کردن همه خطوط حامل به گام جديد را انجام خواهد داد.
3- ممکن است بتوانيد حدس بزنيد که به همين ترتيب، فشردن کليد T نيز پنجره مربوط به تعيين Time Signature را باز خواهد کرد. با استفاده از اين پنجره مي‌توانيد کسر ميزان را تعيين کنيد. سپس OK را بزنيد و نوک ماوس را روي يکي از خطوط حامل کليد کنيد. وزن جديد اعمال خواهد شد.
4- وقتي که در حال کارکردن بر روي يک يا گروهي از نت‌ها هستيد، سيبليوس آنها را به رنگ آبي نمايش مي‌دهد. در اين حالت مي‌توانيد از پنجره Keypad براي انتخاب نوع و ديرند نت‌ها استفاده کنيد. اين پنجره به همراه پنجره Properties بيشتر نيازهاي شما را در نوشتن نت‌ها و علائم موسيقي تامين خواهد کرد.
5- در اينجا شما مي‌توانيد پنجره Performance را مشاهده کنيد. به کمک اين ابزار مي‌توانيد حس و حال و نحوه اجراي قطعه را تعيين کنيد. در تصوير همچنين پنجره Mixer را مشاهده مي‌کنيد که ابزار مهمي است و به کمک آن مي‌توانيد نوع ساز، برخي پارامترهاي MIDI و نيز ولوم آن ساز را تعيين کنيد.
6- سيبليوس نرم‌افزار پرقدرتي است که مي‌تواند يک قطعه مفصل ارکستري را که به عنوان مثال در 100 صفحه نوشته شده به راحتي باز کند و آن را بنوازد. در تصوير قطعه دانوب آبي، اثر کلاسيک اشتراوس را ملاحظه مي‌کنيد. به کمک پنجره کوچک Navigator مي‌توانيد خيلي سريع به بالا و پايين يک صفحه‌ي بلند مراجعه کنيد.
به اشتراک گذاری در تلگرام
پاسخ با نقل قول
نوشته اصلی توسط majdodin
تنها كاربران عضو مي توانند لينك ها را مشاهده كنند. 
