نوشته پیام عزیز از سایت قبلی شرمنده عکس ها پکیدن!:
اين نرمافزار به همراه Kontakt از معروفترين نرمافزارهاي خانواده Samplerها و محصول شرکت Native Instruments است.
Samplerها
اين گروه از ابزارهاي کامپيوتري براي توليد و پخش Sampleها استفاده ميشوند و کمتر استوديوي موسيقي ديجيتالي را ميتوان يافت که حداقل يک Sampler در آن نباشد.بسياري از Samplerها عمدتا در زمينه پخش Sampleها و دستکاري آنها تخصص دارند اما ممکن است قابليت چنداني در ضبط صوت و نمونهبرداري از آن نداشته باشند. نرم افزار Intakt 1.0 که شباهت بسيار زيادي به نرمافزار مادر خود، يعني Kontakt 2.0 دارد يکي از همين Sampler ها است. به کمک اين دو نرمافزار ميتوانيد صداي نمونهبرداري شده از آلات موسيقي را دستکاري و تنظيم کنيد و يا براي آهنگسازي مورد استفاده قراردهيد.
بسته نرمافزاري کامل Intakt همراه با يک کتابخانه کامل از صداي دهها ساز موسيقي و جلوههاي ويژه مختلف ارائه ميشود که موجب خوشحالي کاربران ميشود. اين کتابخانه در نرمافزار Kontakt ارائه نميشود.
کلمه Sample از نظر لغوي به معني "نمونه" است و در دنياي موسيقي الکترونيک به معني "نمونه صوت" است. از ديدگاه نظري، شما ميتوانيد هر تک فايل صوتي از جنس Wave و مشابه آن را يک Sample تلقي کنيد اما در عمل "سمپل" تنها به تکه بسيار کوتاهي از صوت گفته ميشود که به منظور بازسازي صداي يک ساز موسيقي مکانيکي و يا توليد يک ساز الکترونيک (مجازي) به کارميرود. به همين دليل به اين تکهها اصطلاحا "نمونه" گفته ميشود. مقصود اين است که شما با داشتن يک نمونه صداي يک ساز واقعي ميتوانيد کل آن ساز را شبيه سازي کنيد. يک سپمل ساده ممکن است تنها از يک تکه شکل موج يا Waveform تشکيل شده باشد که حاصل ضبط صداي يک ساز هنگام نواختهشدن يکي از نتهاي موسيقي روي آن است. مثلا يک سمپل خيلي ساده ممکن است شامل يک قطعه چند ثانيهاي از شکل موج صداي نت "لا" (نت A) با فرکانس 442 هرتز روي ساز پيانو باشد. با داشتن اين تکه و بهرهگيري از تکنيکهاي موسيقي الکترونيک و تغيير فرکانس پخش سمپل ميتوان ساير نتهاي موسيقي را نيز بدست آورد. بديهي است که شکل موج صدا يک نت موسيقي روي ساز پيانو با شکل موج همان نت روي ساز فلوت تفاوت زيادي دارد. اين موضوع را ميتوانيد از طريق باز کردن يک قطعه صداي ضبط شده از نتي خاص روي ساز پيانو به کمک يک نرمافزار ويرايشگر صوت مانند Sound Forge يا Adobe Audition و مقايسه شکل موج آن با شکل موج صداي ضبط شده از همان نت روي ساز فلوت امتحان کنيد. همين تفاوت شکل موج است که به صداي اين دو ساز لحن و طعم متفاوتي ميدهد. اين لحن و طعم گاهي اوقات با اصطلاح موسيقايي Timber توصيف ميشود
در عمل، براي بازسازي دقيقتر صداي يک ساز موسيقي به تعداد بيشتري صداي نمونه برداري شده از آن نياز است زيرا برخلاف تصور اوليه شکل موج صداي نتهاي موسيقي مختلف روي يک ساز داراي خصوصيات دقيقا يکساني نيست و کمي با هم تفاوت دارند. از نظر علم موسيقي، علت اين تفاوتهاي جزئي به وجود هارمونيهاي مختلف صوتي در شکل موج هريک از اين نتها مربوط ميشود. از ديدگاه علم آکوستيک و فيزيک صوت، اين هارمونيها در حقيقت مضارب مختلفي از موجهاي سينوسي ساده هستند که به دليل مشخصههاي فيزيکي و فرکانسي آن ساز به وجود ميآيند و با يکديگر جمع ميشود تا لحن و طعم صداي آن ساز را مشخص کنند. قضيه "بسط فوريه" در رياضيات مهندسي ثابت ميکند که هر شکل موج صوتي، ولو پيچيده از حاصل جمع همين مولفههاي فرکانسي ساده بهدست آمده است. به هرحال عملا يک صداي شبيهسازي شدهي خوب و با کيفيت از يک آلت موسيقي هنگامي بدست ميآيد که هر گروه از نتهاي همجوار که داراي مولفههاي فرکانسي مشابه و نزديکي هستند داراي يک سمپل مستقل باشند. در علم سمپلسازي، هرچه بخواهيم صداي نمونهبرداري شده از يک ساز کيفيت بهتري داشته باشد، بايد از تعداد بيشتري سمپل براي نمونهبرداري نتها استفاده کنيم، تا آنجا که ممکن است يک مجموعه سمپل پرقدرت از يک ساز موسيقي، به ازاي هر نت يک شکل موج جداگانه را ضبط و ثبت کرده باشد.
اکنون ميخواهيم اين مفاهيم نظري را با استفاده از نرمافزار Intakt 1.0 از نزديک بررسي کنيم و ببينيم دستکاري شکل موج ها چه فايدهاي دارد و چگونه ميتوان با بکارگيري اين نوع نرمافزارها به سطح پيشرفتهتري از آهنگسازي کامپيوتري و الکترونيکي دستيافت.
شکل 1 نمايي از اين نرمافزار را نشان ميدهد. بسياري از خصوصيات اين برنامه را نرمافزار Kontakt نيز با قدرت بيشتري دارد، اما Intakt را از آن جهت براي آشنايي با خانواده سمپلرها انتخاب کرديم که کار با آن بسيار آسان است و در ضمن به يک صفحه کليد پيانويي نيز مجهز است که در نواختن نتها و آزمودن صداي شکل موجها کمک زيادي ميکند.
سمت چپ برنامه يک مرورگر فايل ملاحظه مي کنيد (شکل 2) که مثل پنجره Windows Explorer يا همان My computer معروف ويندوز است و با استفاده از دکمه آبي رنگ Browser که تقريبا در بالاي نرمافزار ديده ميشود ميتوانيد اين مرورگر را ظاهر کنيد يا ببنيد. تفاوت اين مرورگر با مرورگر استاندارد ويندوز اين است که فقط فايلهايي را ليست ميکند که از يکي از فرمتهاي متداول سمپلسازي باشند.
روي شاخه Programs کليک کنيد و از قسمت پاييني مرورگر روي نام ساز Stereo Grand دابل کليک کنيد. سمپلها ، فورا داخل حافظه کامپيوتر بارگذاري ميشوند و ساز آماده نواختن است. اين يک پيانوي بزرگ است که صداي آن به طريقه استريو ضبط و نمونهبرداري شده است. با فشردن هريک از کليدهاي صفحه کليد پايين نرمافزار (که شبيه صفحه کليد ساز پيانو يا ارگ هاي الکترونيکي است) ميتوانيد نتهاي مختلف اين ساز را بنوازيد. هر کليد اين صفحه کليد در ساز پيانو يک کلاويه ناميده ميشود و من در اين مقاله از همين اصطلاح براي اشاره به صفحه کليد نتها استفاده ميکنم. اگر سمپل هر ساز ديگري را نيز داخل حافظه بارگذاري کنيد، بازهم از همين کلاويهها براي نواختن نتها استفاده ميشود. اگر خوب به نوار بالاي کلاويهها نگاه کنيد متوجه ميشويد که هر چند تا کلاويه با يک تکه خط ـ شبيه علامت براکت خوابيده ـ از چندتاي قبل وبعد خود جدا شده است. اين به معناي آن است که تمام نتهاي زير آن تکه خط از يک سمپل استفاده ميکنند و تنها تفاوتشان در فرکانس نواختن آن سمپل است. براي آزمايش اين واقعيت ميتوانيد روي يکي از کلاويهها کليک کنيد تا ضمن شنيدن صداي نت آن، شکل موج مربوطه را در پنجره بالاي نرمافزار (شکل 3) ببينيد.
شما مجاز به دیدن تصاویر نیستید. با
مدیر کل سایت در تماس باشید
دقت کنيد که تمام کلاويههاي (نتهاي) زير يک براکت، از شکل موج (يا سمپل) يکساني استفاده ميکنند و هنگامي که کلاويههاي يک سمپل را به نواختن درميآوريد، خط براکت بالاي آن دسته ازکلاويهها به رنگ قرمز در ميآيد(شکل 4). از آنجايي که صفحه کليد نرمافزار به اندازه کافي براي همه کلاويهها جا ندارد، برخي از کلاويهها مخفي هستند. براي دسترسي به اين کلاويهها روي فلشهاي بسيار کوچکي که کنار دکمه LATCH در سمت چپ صفحه کليد نتها ديده ميشود، کليک کنيد تا صفحه کليد روي کلاويههاي ابتدايي و انتهايي طيف نتها جابجا شويد. تمام کلاويههايي که به رنگ زرد ديده ميشوند قابل نواختن هستند و يکي از سمپلهاي داخل فايل را با فرکانس مربوط به همان نت مينوازند اما کلاويههاي سفيد رنگ خالي هستند و چيزي را نمينوازند.
با کليک روي هر نت (هر کلاويه زرد رنگ از صفحه کليد) شکل موج يک دسته از سمپلها در پنجره بالايي نرمافزار به نمايش در ميآيد و همزمان نام سمپل مربوطه در دکمه مستطيل شکلي زير دکمه آب رنگ Browser و بالاي دکمه زرد رنگ Sampler به نمايش در ميآيد. اگر روي اين دکمه کليک کنيد به صورت فهرستي در ميآيد که تمام سمپلهاي داخل اين ساز (همان سمپل هايي که نامشان با کليک کردن روي شاخه Samples مرورگر هم قابل مشاهده بودند) را زير هم رديف کرده است(شکل 5). با انتخاب هر يک از اسامي، سمپل مربوطه در پنجره شکل موج به نمايش در ميآيد.
تکنيک پوش ADSR
اکنون بياييد به کمک intakt بررسي کنيم علت تفاوت صداي دو ساز موسيقي ـ مثلا صداي پيانو و فلوت ـ چيست.
علم آکوستيک به ما مي گويد تفاوت حتما در شکل موج و timber صوت است. intakt نه تنها به ما کمک ميکند اين موضوع را از نزديک ببينيم بلکه به کمک آن ميتوانيم مولفههاي فرکانسي هر سمپل را دستکاري کنيم تا به اين طريق، لحن و طعم صداي هر ساز را تغيير دهيم و به صورت دلخواه درآوريم.
زير پنجره نمايشگر شکل موج، يک رديف از دکمهها و ولومها ديده ميشود که شامل پنج باکس مختلف است. منتهي اليه سمت چپ اين رديف کلمه Modulation (به معني مدولاسيون) به صورت عمودي نوشته شده و بالاي اين کلمه يک مربع بسيار کوچک که داخلش يک علامت منها قراردارد ديده ميشود. اگر روي آن کليک کنيد کل اين رديف ناپديد ميشود. اگر دوباره روي آن کليک کنيد ظاهر ميشود. اين رديف در واقع قلب سيستم intakt است( شکل 6).
رديف زير آن که با کلمهEffects نامگذاري شده مربوط به جلوههاي ويژه است. بالاي هر باکس از رديف مدولاسيون يک عنوان ديده ميشود. باکس مربوط به AHDSR از بقيه بزرگتر است و يک منحني را نمايش ميدهد. عنوان AHDSR ENVELOPE داخل نوار آبي رنگي قرار دارد. اگر روي اين نوار کليک کنيد، تغيير رنگ ميدهد و معنياش اين است که اين باکس غير فعال و خاموش ميشود. فورا ميتوان نتيجه گرفت که به طور پيش فرض بقيه باکسها خاموش هستند. بنابراين سعي کنيد با کليک روي نوار عنوانشان، آنها را به صورت آزمايشي خاموش و روشن کنيد. بحث اصلي ما درباره همين قسمت AHDSR ENVELOPE است .
با دقت به اين قسمت متوجه ميشويد که شش ولوم زير پنجره نمايشگر منحني مربوط ديده ميشود که CRV ، ATT، HLD ، DEC ، SUS و REL نام دارند. اين حروف اختصاري به ترتيب به معني Curve (منحني)، Attack (خيزش)، Hold (نگهداشت)، Decay (فرود)، Sustain (امتداد) و Release (رهايي) هستند. اينها اصطلاحات مشترک علم آکوسنيک (فيزيک صوت)، مهندسي پردازش سيگنالها و هنر موسيقي الکترونيک هستند و آنها را ميتوانيد در يک دوجين نرمافزارهاي ديگر موسيقي ديجيتال و نيز روي ارگهاي الکترونيکي پيشرفته و ديگر سختافزارهاي موسيقي الکترونيک مشاهده کنيد . هر يک از اين شش نام به شش قسمت مهم از يک پوش
( Envelop ) روي شکل موج يک سمپل اشاره ميکنند و به اين مدلسازي از شکل موج در موسيقي الکترونيک اصطلاحا تکنيک ADSR ميگويند که در intakt با شکل تکامل يافته آن با عنوان AHDSR روبرو هستيد(از حرف C در کلمه Curve در نامگذاري اين قسمت استفاده نکردهاند که موضوع چندان مهمي نيست).
براي بررسي اين تکنيک ابتدا دکمه SINGLE EDIT را که کنار دکمه آبي رنگ BROWSER ديده ميشود کليک کنيد و گزينه Edit All را انتخاب کنيد.
سپس ولوم ATT يا خيزش موج را زياد کرده، همزمان به تغيير شکل منحني نگاه کنيد. اکنون ساير ولومها را دستکاري کنيد و تغيير شکل موج را ببينيد. ولوم CRV شيب ابتداي منحني را خم و راست ميکند. ولوم ATT آن را جلو و عقب ميبرد. ولوم HLD طول خط افقي بالاي منحني را کم و زياد مي کند. ولوم DEC تقريبا مشابه CRV عمل ميکند و همان کار را روي نيمه دوم منحني انجام ميدهد. ولوم SUS ارتفاع خط راستي را که ناحيه DEC را به ناحيه REL وصل ميکند، تغيير ميدهد. اکنون به جدول 2 نگاه کنيد تا کاربرد هريک از اين ولومها را ملاحظه کنيد.
اکنون سعي کنيد با هر تغييري که در يکي از ولومهاي اين قسمت ايجاد ميکنيد، يکبار چندتا از نتها را بنوازيد و تغييرات صداي ساز را بشنويد. توجه کنيد که چون سيستم را در حالت Edit All گذاشتهايد هر تغييري که روي پوش ميدهيد، روي تمام نتهاي يک سمپل اعمال ميشود. اگر اين دکمه را به وضعيت Single Edit برگردانيد هر نت ميتواند براي خودش پوش جداگانه داشته باشد.
با دستکاري ولومها متوجه خواهيد شد که چگونه افزايش مقدار يکي از نواحي پوش مثل Release روي صداي ساز تاثير ميگذارد و مثلا به آن حالت طنين ميبخشد. همچنين اگر Curve و Attack را زياد کنيد شروع صداي ساز پيانو آن حالت کوبهاي و ضربهاي خود را ازدست خواهد دارد و نرم ميشود. تفاوت صداي سازهاي موسيقي از همين تفاوتها در جنس شکل موج آنها بهوجود ميآيد. جنس صداي اصلي يک نت پيانو به گونهاي است که شکل موج آن در ناحيه Attack شيب تندي دارد در حالي که صداي يک ساز باد مثل فلوت بسيار نرمتر است و اگر سمپلهاي يک ساز ديگر را از طريق قسمت مرورگر فايل برنامه بارگذاري کنيد و به قسمت شکل موج نگاه کنيد اين تفاوت را خواهيد ديد.
توجه :در پنجره شکل موج ناحيه پاياني سمپل با رنگ متفاوتي مشخص شده است و هنگامي که سمپلر به اين ناحيه ميرسد آنقدر نواختن اين ناحيه را تکرار ميکند تا شما دست خود را از روي کلاويه برداريد. در حقيقت اين ناحيه براي کش دادن صوت در ناحيه Hold استفاده ميشود.
براي نواختن سمپلها غير از فشردن کلاويهها راه ديگري نيز وجود دارد و ان استفاده از پانل SOURCE EDIT است که دکمه آبي رنگ BROWSER روي آن قرارگرفته است. در همين قسمت ميتوانيد يک ولوم با نام Tempo را ببينيد که سرعت نواخته شدن سمپل را تعيين ميکند و سمت راست آن کمه سفيد رنگ RETR و دکمه PLAY ديده ميشود. اگر روي PLAY کليک کنيد صداي آن سمپل را خواهيد شنيد. اگر روي RETR کليک کنيد به رنگ زرد درمي آيد و روشن ميشود. در اين حالت به محض فشردن کليد PLAY پخش سمپل به صورت تکراري ادامه پيدا ميکند. درست مثل اين است که با فواصل زماني معين و ثابت مرتبا روي يکي از کلاويهها کليک کنيد. اگر در اين حالت مقدار ولوم Tempo را افزايش دهيد، سرعت اين عمل تکراري افزايش مييابد.
همچنين ميتوانيد نتها را از طريق يک سختافزار مستقل مانند يک کيبورد MIDI يا يک ارگ الکترونيکي که توسط کابل MIDI به کامپيوتر وصل شدهاست، بنوازيد. براي اينکار بايد از تنظيم بهينه سيستم ASIO روي نرمافزار و کارت صوتي اطمينان حاصل کنيد تا ميزان تاخير به حداقل (کمتر از 70 ميلي ثانيه) برسد.
نرمافزار intakt به همين صورت و در قالب يک ابزار VST در نرمافزارهايي مانند Cubase که از اين فناوري پشتيباني ميکنند قابل استفاده است. همچنين ميتوانيد آن را به صورت يک ابزار DXi داخل نرمافزار SONAR استفاده کنيد.
به اين ترتيب ميتوانيد از intakt به صورت يک ساز الکترونيکي که قادر به اجراي همه نوع صداي نمونه برداري شده از سازهاي مکانيکي واقعي هست، داخل پروژههاي آهنگسازي خود استفاده کنيد و لذت ببريد. .........................